Ταινίες για την μαφία

Ξεκινάω με την μητέρα όλων των μαχών:
Scarface
Γυρισμένη το 1983 σε σκηνοθεσία του Μπράιαν ντε Πάλμα και σενάριο του Όλιβερ Στόουν με τον Αλ Πατσίνο και την Μισέλ Φάιφερ, η ταινία διηγείται την ιστορία του Τόνι Μοντάνα, ενός αμόρφωτου, φτωχού και αγροίκου Κουβανού πρόσφυγα που αναδεικνύεται σε μεγαλέμπορο ναρκωτικών στις ΗΠΑ ενώ βυθίζεται ο ίδιος σιγά σιγά στην εξάρτηση από την κοκαίνη. Καθώς ο ρόλος ακολουθεί πιστά το σχήμα της ανόδου στην απόλυτη εξουσία και της μετέπειτα θλιβερής πτώσης, ο Τόνι Μοντάνα έχει χαρακτηριστεί από τους κριτικούς κινηματογράφου ως κλασικός ήρωας αρχαιοελληνικής τραγωδίας.
Ο Αλ Πατσίνο ερμηνεύει με πρωτοφανή αγριότητα και ωμότητα τον ρόλο του Τόνι Μοντάνα και καταφέρνει να αναδείξει ακριβώς πόσο αγρίμι ήταν, πόσο τον υποκινούσαν αποκλειστικά και μόνο τα πιο βίαια και εγωιστικά ένστικτά του, πόσο ήταν έτοιμος για όλα.
Πάρα πολλές οι σκηνές ανθολογίες, αυτές που με σημάδεψαν:
1)η σκηνή που δείχνει την πλήρη αλλοτρίωση του πρωταγωνιστή: στο προαύλιο του στρατοπέδου συγκέντρωσης των Κουβανών προσφύγων στις ΗΠΑ όπου ένας μεγαλέμπορος ναρκωτικών αναθέτει στον Τόνι να ξεκάνει ένα πρώην κυβερνητικό στέλεχος του Κάστρο με αντάλλαγμα να του βγάλει πράσινη κάρτα και η απαντησή του Τόνι είναι “I kill a communist for fun, but for a green card, I gonna carve him up real nice”
2)η σκηνή όπου ο Τόνι και οι κολλητοί συνεργάτες του έχουν παγιδευτεί από Κολομβιανούς ανταγωνιστές τους και ο Τόνι αρνείται να υποχωρήσει σε αυτά που του ζητάνε αφήνοντάς τους έτσι να κομματιάσουν με αλυσοπρίονο τον Έιντζελ
3)η σκηνή όπου ο καταρρέων ναρκομανής Τόνι που έχει αναλάβει να δολοφονήσει έναν Βολιβιανό δημοσιογράφο, εντελώς απρόσμενα, ακυρώνει τη δολοφονία μόνο και μόνο επειδή είδε το υποψήφιο θύμα με την γυναίκα του και τα παιδιά του
4)η τελική σκηνή του μακελειού μέσα στην έπαυλη του Μοντάνα που τελειώνει με το νεκρό σώμα του Τόνι δίπλα στο άγαλμα με την επιγραφή “The world is yours”.
Η ταινία έχει επηρεάσει τους ίδιους τους Ιταλούς Μαφιόζους ώστε στην επαρχία της Νάπολης όπου χτίζουν τις βίλες τους αντιγράφουν το αρχιτεκτονικό σχέδιο του σπιτιού του Τόνι Μοντάνα!!!

Ο Αλ Πατσίνο είναι φοβερός. Είναι πέρα από τα ανθρώπινα μέτρα το πώς κατάφερε να βγάλει ολόκληρη ταινία βρισκόμενος σε συνεχή παράκρουση. Όταν βλέπεις τέτοιες ερμηνείες είναι να απορείς πώς κάποιοι άλλοι τολμούν να αυτοαποκαλούνται "ηθοποιοί".


(ελπίζω το σποτάκι τα είναι ενδεικτικό )

Carlito's way (Υπόθεση Καρλίτο)
Η δεύτερη συνεργασία του Μπράιαν Ντε Πάλμα με το Αλ Πατσίνο γυρισμένη το 1993 είναι η πιο αγαπημένη μου μαφιόζικη ταινία. Σίγουρα δεν είναι η ταινία - ογκόλιθος όπως το Scarface αλλά είναι ένα κινηματογραφικό διαμάντι. Η λεπτοδουλειά που έχει γίνει στο σενάριο τόσο ως προς τον τρόπο που λειτουργεί η Ιταλική μαφία στην Νέα Υόρκη όσο και ως προς τον τρόπο που λειτουργεί η Εισαγγελία κατά της Μαφίας είναι αξεπέραστη.
Η ταινία διηγείται την ιστορία του Καρλίτο Μπριγκάντε, ενός Πορτορικανού εμπόρου ναρκωτικών που στην πρώτη σκηνή της ταινίας αποφυλακίζεται και ονειρεύεται να αφήσει πίσω του το παρελθόν και την μαφία πλην όμως το παρελθόν δεν τον αφήνει.
Μνημειώδεις σκηνές:
1)η συνάντηση του Εβραίου δικηγόρου Ντέιβ Κλάιφελντ με τον πελάτη του, Ιταλό μαφιόζο Τόνι Ταλιαλούτσι (Τόνι Τ), στην φυλακή όπου κρατείται ο δεύτερος, στην οποία ο Τόνι Τ ξεκαθαρίζει στον Ντέιβ τι θα πάθει τώρα που έμαθε πως τον κλέβει και τελειώνει με τον Ντέιβ να κάνει εμετό φεύγοντας από το ραντεβού
2)η σύγκρουση του Καρλίτο με τον Μπένι Μπλάνκο που κλείνει με τον Καρλίτο να του χαρίζει τη ζωή και όλους του τους συντρόφους να τον κοιτούν απογοητευμένοι που “χάλασε” και τώρα δείχνει έλεος.
3)η σκηνή της επιχείρησης στο σκάφος με τον Καρλίτο να ψιθυρίζει στο τέλος “you killed us Dave. You killed us”
4)η σκηνή όπου οι μπράβοι των Ταλιαλούτσι μαχαιρώνουν τον Ντέιβ στο ανσασέρ του γραφείου του όχι για να τον σκοτώσουν αλλά για να του μεταφέρουν το μήνυμα “Mr. Taglialucci says to hold that for him! “
5)η τοπ σκηνή, κατά τη γνώμη μου, στο γραφείο του Εισαγγελέα όπου ο Καρλίτο μαθαίνει για την προδοσία του Ντέιβ και έρχεται Η ατάκα από τον Εισαγγελέα “Let me tell you somethin', Mr. Convicted Dope Peddler, if we can guess you were on that boat, how long before the Italians do, too? “
6)το ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα στον Καρλίτο και τον Ντέιβ με τον Ντέιβ πολύ κυνικά να δηλώνει “Fuck you and your self-righteous code of the goddamn streets. Did it pull you out of a 30 year stint in only 5 years? No, it didn't, I did. Did it get you acquitted 4 fucking times? No, it didn't, I did, so fuck you, fuck the streets, your whole goddamn world is this big, and there's only one rule: you save your own ass”
7)η τελική σκηνή της καταδίωξης στο μετρό μοναδικά και πρωτοποριακά σκηνοθετημένη από τον Ντε Πάλμα με την κάμερα να τρέχει πίσω από τον πρωταγωνιστή.
Εν ολίγοις όλη η ταινία. Τι να κάνουμε – αδυναμίες είναι αυτές !!

Η σκηνή του μετρό:


Κατά τη διάρκεια της ταινίας ο Αλ Πατσίνο και η Πενελοπε Αν Μίλλερ έγιναν ζευγάρι και στην ζωή.
Σε αυτήν την ταινία ο Πατσίνο έχει κατά τη γνώμη μου το καλύτερο look ever ενώ το μαύρο δερμάτινο που φοράει έγραψε στιλιστική ιστορία.

Goodfellas/Τα καλά παιδιά

Η καλύτερη κατά τη γνώμη μου ταινία που έκανε ο Σκορτσέζε για την μαφία γυρίστηκε το 1990 και βασίστηκε σε πραγματικά γεγονότα και πραγματικά πρόσωπα όπως περιγράφονται στο βιβλίο του Νίκολας Πιλέτζι Wiseguy. (Ο Ρέι Λιότα πέρασε πολλές ώρες με τον ήρωα που υποδύεται προκειμένου να τον αποδώσει με αληθοφάνεια πράγμα που έκανε τον μαφιόζο πολύ περήφανο!).
Συνοπτικά η ταινία διηγείται την ιστορία τριών μελών της ιταλικής μαφίας στην Νέα Υόρκη και καλύπτει χρονικά μια περίοδο τριάντα ετών. Το ενδιαφέρον της ταινίας εντοπίζεται στις εξαιρετικές ερμηνείες, την ντελιριακή σκηνοθεσία καθώς ο σκηνοθέτης βομβαρδίζει το κοινό με το ένα καραμπινάτο σκηνικό μετά το άλλο, το σενάριο που απεικονίζει με απόλυτη ακρίβεια την καθημερινότητα των μαφιόζων, την διάλεκτό τους, τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, τον τρόπο λειτουργίας της μαφίας και την ιεραρχία της, καθώς και στην κωμικοτραγική οπτική του πράγματος.
Από το αστεράτο καστ (Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Ρέι Λιότα, Τζο Πέσι, Πολ Σορβίνο, Λορέιν Μπράκο κλπ κλπ) ο Τζο Πέσι άφησε άφωνους κοινό και κριτικούς με την συγκλονιστική του ερμηνεία στο ρόλο του κοντού, κομπλεξικού, παρανοικού και απάνθρωπου μαφιόζου Τόμι Ντε Βίτο και βραβεύτηκε με το Όσκαρ β' ανδρικού ρόλου. Εν τω μεταξύ ο ίδιος δεν περίμενε να κερδίσει το βραβείο, δεν είχε προετοιμάσει ευχαριστήριο λόγο και γι' αυτό τα μόνα λόγια που είπε ήταν “This is an honor and a privilege, thank you” ατάκα που αποτελεί έναν από τους συντομότερους ευχαριστήριους λόγους στην ιστορία των Όσκαρ.
Υπόψιν ότι η λέξη fuck ακούγεται 296 φορές κατά τη διάρκεια της ταινίας περίπου τις μισές από τον Τζο Πέσι. Γι' αυτό και η μητέρα του, όταν είδε την ταινία, είπε στον γιο της ότι ήταν καλή αλλά τον ρώτησε κιόλας αν ήταν ανάγκη να βρίζει τόσο πολύ.
Πολύ άδικα η ταινία δεν κέρδισε κανένα άλλο Όσκαρ και συγκεκριμένα έχασε αυτό της καλύτερης ταινίας από το Χορεύοντας με τους λύκους του Κέβιν Κόστνερ. Συμπαθητική ταινία δεν λέω αλλά όχι και να την συγκρίνουμε με τα Καλά Παιδιά.

Ο Τζο Πέσι στην ερμηνεία της ζωής του:


Jimmy Conway: I'm fucking kidding with you; you fucking shoot the guy?
Henry Hill: He's dead.
Tommy DeVito: I'm a good shot, what do you want from me? I'm a good shot.
Anthony Stabile: How could you miss at this distance?

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ήθελα να δω τον Νονό και ειδικά τώρα μου κόλλησε. Αλλά χρειάζομαι υπότιτλους. Ελληνικούς ή ισπανικούς.

Ο Νονός είναι η ταινία για την οποία σκεφτόμουν να γράψω σήμερα!
Παρά την τεράστια συμβολή της στην ιστορία του σινεμά και παρά το γεγονός ότι παίζει ο Πατσίνο, δεν είναι πάντως από τις πιο αγαπημένες μου.
Θες υποτίτλους γιατι δεν καταλαβαίνεις τον Μάρλον Μπράντο ε;;;

Ευχαριστούμε πολύ για τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες κ την αναλυτική κριτική. Προσωπικά απεχθάνομαι τις ταινίες μαφίας, τις θεωρώ βαρετές κ χωρίς νόημα αλλά θα'θελα κ εγώ να δω κάποια στιγμή το Νονό, ειδικά επειδή έχει τόσο φανατικούς θεατές ανά τον κόσμο. Όσο για τους ηθοποιούς που ανέφερες κ ειδικά τον Πατσίνο κ τον Ντε Νίρο είναι μακράν από τους πιο αγαπήμενους μου σε άλλου είδους ταινίες.

The Godfather/ Ο νονός
Γυρισμένη το 1972 από τον Φράνσις Φορντ Κόπολα με τους Μάρλον Μπράντο, Αλ Πατσίνο, Τζέιμς Κάαν, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Νταιάν Κίτον (εγώ πάντως αυτήν δεν θα την αναγνώριζα από μόνη μου, τόσο νέα είναι στην ταινία) κλπ κλπ η ταινία θεωρείται από τις καλύτερες ταινίες παντός είδους όλων των εποχών.
Ως προς το θέμα ισχύει ότι στον Νονό οι μαφιόζοι δεν αντιμετωπίζονται ως γραφικοί τύποι και ξεκάρφωτοι ωμοί εκληματίες αλλά αντίθετα αναλύεται το πώς η μαφία αποτελεί το αναπόφευκτο προιόν της διεφθαρμένης κοινωνίας και του αναποτελεσματικού κρατικού μηχανισμού. Αυτό πάντως είναι απολύτως αληθές και συγκεκριμένα στην Ιταλία το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν όλοι οι ερευνητές του φαινομένου της μαφίας είναι ότι η Μαφία υπάρχει γιατί δεν υπάρχει κράτος.
Επίσης πέρα από την μαφία σαν κοινωνικό φαινόμενο, η ταινία ψυχογραφεί με λεπτομέρεια και συνέπεια τους ήρωες και τις μεταξύ τους σχέσεις και δημιουργεί έτσι χαρακτήρες – σημεία αναφοράς. Ειδικά ο Μάικλ Κορλεόνε (ο γιος του Δον Βίτο) είναι από τους πιο πολύπλοκους και καλογραμμένους ρόλους στην ιστορία του κινηματογράφου. Ξεκινά ως άσχετος με την μαφία για να αναδειχθεί η κεφαλή της. Η σχέση του με τον πατέρα του, τον Δον Βίτο, είναι πάρα πολύ ιντριγκαδόρικη. Ο Βίτο ήθελε να μείνει ο Μάικλ εκτός παρανομίας. Πολύ γρήγορα ο Μάικλ όχι μόνο εμπλέκεται για τα καλά αλλά αναγκάζεται να φυγαδευτεί στην Σικελία όπου παγιώνονται μέσα του τα χαρακτηριστικά του άτεγκτου κι σκληρού μαφιόζου. Επίσης η σχέση του με την γυναίκα του την Κέι είναι πολύ θλιβερή: όταν παντρεύονται αυτός έχει αναλάβει Δον και της υπόσχεται ότι θα νομιμοποιήσει τις επιχειρήσεις της οικογένειάς του. Φυσικά τα πράγματα δεν εξελίσσονται έτσι και το σοκ για την Κέι είναι τεράστιο.
Ως προς την σκηνοθεσία, η ταινία είναι μια συρραφή πασίγνωστων, επιβλητικών και σοκαριστικών σκηνών: με το καλημέρα βλέπουμε έναν σκηνοθέτη που αρνείται να κάνει το χατήρι της οικογένειας Κορλεόνε να βρίσκει στο κρεβάτι του το κεφάλι ενός αλόγου. Η σκηνή της απόπειρας δολοφονίας του Δον Κορλεόνε στο μανάβικο είναι από τις πιο αναγνωρίσιμες σκηνές που γυρίστηκαν ποτέ, έχει δε αντιγραφεί είτε ως πηγή έμπνευσης είτε ως αντικείμενο σάτιρας άπειρες φορές (με τον δεύτερο τρόπο πολύ πετυχημένα στο Analyze this). Η σκηνή του θανάτου του Δον Βίτο. Η σκηνή όπου παρακολουθούμε παράλληλα τον Μάικλ να βαφτίζει ένα παιδάκι ενω ταυτόχρονα οι μπράβοι του δολοφονούν έναν έναν τους Δον των άλλων οικογενειών της Νέας Υόρκης. Και φυσικά η κορυφαία τελική σκηνή όπου η Κέι κατάπληκτη πιάνει με το βλέμμα της φευγαλέα πίσω από μια πόρτα που κλείνει τους υπόλοιπους μαφιόζους να κάνουν χειροφίλημα στον Μάικλ αναγνωρίζοντάς του έτσι την απόλυτη κυριαρχία.

Στον Νονό 2 (γυρισμένος 2 χρόνια μετά) παρακολουθούμε αφενός την εξέλιξη του Μάικλ και αφετέρου μια αναδρομή στο παρελθόν για το πώς ανειχθήκε σε Δον ο πατέρας του Μάικλ ο Βίτο. Τον νεαρό Βίτο Κορλεόνε παίζει ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Η ταινία είναι απολύτως ισάξια της πρώτης. Και οι δύο κέρδισαν το Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Για μένα η πρώτη ταινία πάντως είναι η καλύτερη.

Στον Νονό 3 (γυρισμένο το 1990) παρακολουθούμε το τέλος της πορείας του Μάικλ. Αναμφισβήτητα η ταινία είναι πολύ καλή αλλά δεν ανέρχεται στο επίπεδο των άλλων δύο.

Αυτό που θέλω να σχολιάσω είναι ότι ο Αλ Πατσίνο είναι ηθοποιάρα και ότι σε τρεις ταινίες στις οποίες ερμήνευε τον μαφιόζο ( Ο Σημαδεμένος, Υπόθεση Καρλίτο, Ο Νονός) έδωσε τρεις εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους περσόνες. Στην πρώτη αυτήν του απολύτως ανεξέλεγκτου θηρίου διψασμένου για χρήμα και εξουσία, στην δεύτερη αυτήν του πάλαι ποτέ μεγαλομαφιόζου που αναθεωρεί τη ζωή του με ένα γλυκό και πονεμένο βλέμμα και στην τρίτη απέδωσε μοναδικά την σταδιακή εξέλιξη και διαμόρφωση του χαρακτήρα του Μάικλ Κορλεόνε.
Τέλος για μένα το αριστούργημα του Κόπολα είναι το Αποκάλυψη τώρα όπου επίσης συνεργάστηκε με τον Μάρλον Μπράντο.